1397/08/05 08:53
پرورش ماهی در سیستم مدار بسته (RAS)
یکی از روش های مهم تولید آبزیان بکارگیری فناوری مدار بسته پرورش ماهی (Recirculating Aquaculture System) است و حدود سه دهه از بکار گیری آنها در اکثر کشورهای اروپایی و در بعضی از کشورهای آسیایی به خصوص در کشورهای ژاپن و دانمارک می گذرد. هدف اصلی در یک سیستم مدار بسته بالا بردن تراکم، یعنی استفاده حداکثر از فضای موجود و استفاده مجدد از آب می باشد. با پالایش مجدد و گردش آن در محیط مدار بسته ی پرورش ماهی با حذف مواد معلق توسط صافی های فیزیکی و نیز تبدیل آمونیاک به نیتریت و نیترات توسط پالایشگرهای زیستی و با هوادهی و یا تزریق اکسیژن توسط راکتورهای مخلوط کن و در نهایت با ضد عفونی کردن آب، آب مصرفی دوباره پالایش شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
پالایش زیستی آب
تنها راه چاره برای تصفیه طولانی مدت و پویا در سیستم های پرورش آبزیان استفاده از یک واحد تصفیه زنده و فعال که بتواند هم زمان با نوسانات تولید، ضایعات نیتروژنی را حذف کند نیاز است. پالایش زیستی آب، روشی است که از طریق آن متابولیت های تولیدی آبزیان از طریق موجودات زنده از محیط حذف می شود.در این میان باکتری ها، جلبک ها و گیاهان در پالایش آب نقش مهمی ایفا می کنند. حذف آمونیاک و تبدیل آن به نیتریت و نیترات توسط باکتری های نیتریت ساز(نیتروزوموناس) و نیترات ساز(نیتروباکترها) در شرایط هوازی صورت می گیرد. حذف آمونیاک از طریق نیتریفیکاسیون در سراسر سیستم صورت می گیرد، اما سطح بالایی از نیتریفیکاسیون بدون وجود بستر باکتریایی امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین، کارایی بیوفیلترها، بخشی کلیدی و مهم در یک سیستم مدار بسته ی پرورش ماهی به حساب می آیند. علاوه بر نیتریفیکاسیون، دنیتریفیکاسیون نیز می تواند باعث کاهش نیتروژن آب گردد. گرچه، دنیتریفیکاسیون به عنوان یک راه حل ممکن برای حذف آمونیاک از یک سازگان پرورشی در نظر گرفته می شود، ولی بسیاری از محیط های پرورش آبزیان آن را به کار نمی برند چون روشی اقتصادی نمی باشد. در عمل دنیتریفیکاسیون، نیترات به نیتروژن مولکولی تبدیل می شود و این کار توسط برخی از باکتری ها از قبیل جنس های سودوموناس، اکروموباکتر، باسیلوس، میکروکوکوس و کورینه باکتریوم انجام می شود.
بیوفیلتر
امروزه غالبا از مواد مصنوعی به خصوص از پلاستیک ها به عنوان محیط یا بستر کشت باکتری استفاده می شود که سطح بیشتری را برای رشد باکتری ها فراهم کرده و سبک نیز می باشند. برخی از این مواد به ازای هرمتر مربع، بیش از 800 متر مکعب فضا را در اختیار باکتری های شوره زا قرار می دهند. با توجه به عملکرد هر بیوفیلتر این سوال مطرح می شود که چه بیوفیلترهایی باید در یک سیستم مدار بسته ی پرورش آبزیان به کار رود تا هم بهترین کارایی را داشته باشد و هم از نظر اقتصادی به نفع پرورش دهنده باشد. در این راستا می توان گفت که باکتری‌ها توانایی قابل‌توجهی برای چسبیدن به سطوح جامد سنگی، چوبی و یا پلاستیکی را دارند. در ضمن علاوه بر اینکه این مواد توانایی ایجاد سطحی برای نشست باکتری ها را دارند همچنین باید واکنش مضری با آب و املاح محلول در آن را نداشته باشند.
حسام برزویی
یکی از روش های مهم تولید آبزیان بکارگیری فناوری مدار بسته پرورش ماهی (Recirculating Aquaculture System) است و حدود سه دهه از بکار گیری آنها در اکثر کشورهای اروپایی و در بعضی از کشورهای آسیایی به خصوص در کشورهای ژاپن و دانمارک می گذرد. هدف اصلی در یک سیستم مدار بسته بالا بردن تراکم، یعنی استفاده حداکثر از فضای موجود و استفاده مجدد از آب می باشد. با پالایش مجدد و گردش آن در محیط مدار بسته ی پرورش ماهی با حذف مواد معلق توسط صافی های فیزیکی و نیز تبدیل آمونیاک به نیتریت و نیترات توسط پالایشگرهای زیستی و با هوادهی و یا تزریق اکسیژن توسط راکتورهای مخلوط کن و در نهایت با ضد عفونی کردن آب، آب مصرفی دوباره پالایش شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
پالایش زیستی آب
تنها راه چاره برای تصفیه طولانی مدت و پویا در سیستم های پرورش آبزیان استفاده از یک واحد تصفیه زنده و فعال که بتواند هم زمان با نوسانات تولید، ضایعات نیتروژنی را حذف کند نیاز است. پالایش زیستی آب، روشی است که از طریق آن متابولیت های تولیدی آبزیان از طریق موجودات زنده از محیط حذف می شود.در این میان باکتری ها، جلبک ها و گیاهان در پالایش آب نقش مهمی ایفا می کنند. حذف آمونیاک و تبدیل آن به نیتریت و نیترات توسط باکتری های نیتریت ساز(نیتروزوموناس) و نیترات ساز(نیتروباکترها) در شرایط هوازی صورت می گیرد. حذف آمونیاک از طریق نیتریفیکاسیون در سراسر سیستم صورت می گیرد، اما سطح بالایی از نیتریفیکاسیون بدون وجود بستر باکتریایی امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین، کارایی بیوفیلترها، بخشی کلیدی و مهم در یک سیستم مدار بسته ی پرورش ماهی به حساب می آیند. علاوه بر نیتریفیکاسیون، دنیتریفیکاسیون نیز می تواند باعث کاهش نیتروژن آب گردد. گرچه، دنیتریفیکاسیون به عنوان یک راه حل ممکن برای حذف آمونیاک از یک سازگان پرورشی در نظر گرفته می شود، ولی بسیاری از محیط های پرورش آبزیان آن را به کار نمی برند چون روشی اقتصادی نمی باشد. در عمل دنیتریفیکاسیون، نیترات به نیتروژن مولکولی تبدیل می شود و این کار توسط برخی از باکتری ها از قبیل جنس های سودوموناس، اکروموباکتر، باسیلوس، میکروکوکوس و کورینه باکتریوم انجام می شود.
بیوفیلتر
امروزه غالبا از مواد مصنوعی به خصوص از پلاستیک ها به عنوان محیط یا بستر کشت باکتری استفاده می شود که سطح بیشتری را برای رشد باکتری ها فراهم کرده و سبک نیز می باشند. برخی از این مواد به ازای هرمتر مربع، بیش از 800 متر مکعب فضا را در اختیار باکتری های شوره زا قرار می دهند. با توجه به عملکرد هر بیوفیلتر این سوال مطرح می شود که چه بیوفیلترهایی باید در یک سیستم مدار بسته ی پرورش آبزیان به کار رود تا هم بهترین کارایی را داشته باشد و هم از نظر اقتصادی به نفع پرورش دهنده باشد. در این راستا می توان گفت که باکتری‌ها توانایی قابل‌توجهی برای چسبیدن به سطوح جامد سنگی، چوبی و یا پلاستیکی را دارند. در ضمن علاوه بر اینکه این مواد توانایی ایجاد سطحی برای نشست باکتری ها را دارند همچنین باید واکنش مضری با آب و املاح محلول در آن را نداشته باشند.
حسام برزویی
